آیا تا به حال عبارت خواب مصنوعی یا هیپنوتیزم را شندیده اید ؛ در این مقاله از بی کلک قصد داریم شما را با خواب مصنوعی و هیپنوتیزم آشنا کنیم با بی کلک همراه باشید.
مقدمه ای در مورد خواب مصنوعی
خواب مصنوعی خوا / خا ب ِ م (ترکیب وصفی ، اِ مرکب ) هیپنوتیزم . لختی و بی ارادگی که بر اثر نوعی القاء از طرف دیگری برای شخصی پیدا میشود.
خواب هیپنوز بوسیله هیپنوتیزم ایجاد میشود و در حالتی است که ذهن نقاد و پرخاشگر به کنار گذاشته شده و در این شرایط افکار و تلقینات لازم به سوژه داده میشود. یعنی آگاهی محدود شده سوژه به کمک هیپنوتیزم کننده اظهار میشود.
خواب مصنوعی نوعی حالت است که در آن شخص توسط عواملی نوعی بیحسی و بیحالی در بدنش به وجود میآید و در این حالت نمیتوان فرد مذکور را بیدار کرد و این برخلاف خواب طبیعی است که در آن اگر به شخصی که خواب است ضربهای وارد شود او از خواب بیدار میشود اما در خواب مصنوعی حتی با ایجاد محرک درد نیز نمیتوان شخص را بیدار کرد. در خواب مصنوعی شخصی به عنوان عامل دخالت دارد و باعث میشود که شخص مذکور باطن و روانش تحت کنترل شخص عامل قرار گرفته و مطیع عامل بشود.
هیپنوتیزم چیست؟ از کجا آمده است؟ چه کسانی اولین بار آن را کشف کرده اند؟
تاریخچه کاربرد خواب مصنوعی به زمان رهبران مذهبی، پزشکهای جادوگر، حکیمها و شمنها باز میگردد.
طالعبینهای مصر و یونان باستان برای اجرای درمانهای گوناگون وارد حالت خلسه میشدند. پاراسِلسوس تأثیر شفابخش اجرام آسمانی و آهنربا را توضیح داد. او میگفت نیروی مغناطیس، نیرویی درمانگر است.پدر هِل در سال ۱۷۷۳ برای درمان مردم در وین روی بدن عریان آنها صفحههای فولادی قرار میداد.
مِسمِر این موضوع را بیشتر توضیح میداد و برای شفای مردم از روش انتقالی استفاده میکرد. او این روش را، که در نیمه دوم قرن ۱۸ بسیار در اروپا رواج یافت، نیروی مغناطیس حیوانی نامید.مسمر به طور ناخواسته مبانی علم نوین رواندرمانی، روانکاوی، و درمان معنوی (روحی) را پایهگذاری کرد.
برخی پیروان و شاگردان او عبارت بودند از :
پِتِتین که جمود خلسهای را کشف کرد، مارکیس دِپویسگور که برای اولین بار خوابگردی مصنوعی را شرح داد،
و دِ باربارین، که پیروان و شاگردان او خود را باربارینیست مینامیدند، درمان آهنربایی را بدون هیچ گونه تجهیزات انجام میداد. این گروه در سوئد و آلمان احضارکننده روح نامیده میشدند.
مسمرگرایی به سرعت در سرتاسر دنیا رواج یافت، تا این كه از سال ۱۸۴۰ به بعد کاربرد آن در روشهای درمان کمرنگ شد. جیمز اسدیل، جراح اسکاتلندی، بین سالهای ۱۸۴۰ تا ۱۸۵۰، در هندوستان از صدها جراحی بدون درد با استفاده از خواب مصنوعی گزارش تهیه کرد. کرافورد لانگ در سال ۱۸۴۹ مشخص کرد، در ایالات متحده برای انجام جراحی روشهای مسمر به کار گرفته میشوند.
تاثیر خواب مصنوعی در زمان حاضر
امروزه بسیاری از پزشکان و روانشناسان در این زمینه آموزش میبینند و این را به عنوان یک روش کارآمد استفاده میکنند. خواب مصنوعی ابزاری ارزشمند در پزشکی و رواندرمانی است و اکثر دانشمندان آن را به رسمیت شناخته و استفاده میکنند.
حالات خواب افرادی که خواب مصنوعی میروند
در حالت هیپنوز قبل از همه چشم تحت تاثیر قرار میگیرد. پس تمام عضلات شکل بیحال شده و موج سستی و بیحالی تمام وجود سوژه را فرا میگیرد. این سستی گاهی به حدی است که بازوها مانند سرب سنگین میشوند و وقتی آنها را بلند کنیم هیچ مقاومتی از خود نشان نمیدهند و اگر رها کنیم، چون قطعهای چوب به طرف پایین سقوط میکند. در این حالت عامل باید محیط را برای احتمال و افتادن سوژه آماده کرده باشد.
در حالت هیپنوز تمام بدن به حالت سستی و خواب رفتگی قرار گرفته و بیهوشی و بیحسی تمام قسمتهای بدن را کلی یا جزیی در بر میگیرد. در حالت خواب عمیق ، انسان به بازگشت کامل سن ذهنی میرسد. ضمن اینکه حالتهای دیگری همچون بیهوشی ، بیحسی کامل ، فراموشی جزئی و موقت ، درگیری با توهم و خیالات مثبت و منفی همچنین انتقال کامل احساس به مکانی دور (تخلیه قالب) در او پیدا میشود.
آیا حالت هیپنوز تمرین پذیر است؟
هرگاه فردی را چند بار برای مدت طولانی به خواب هیپنوز برده شود، اعصاب او به این خواب عادت کرده و در دفعات بعد زودتر به خواب خواهد رفت. ولی تلقینات عامل کمتر در او اثر میگذارد. برای همین اگر خواب کردن برای درمان باشد، باید بیمار را دیرتر و با فاصله زمانی زیاد خواب هیپنوز قرار داد.
قیاس خواب هیپنوز و خواب طبیعی
خواب هیپنوتیزم اگر چه به خواب عادی شباهت دارد، با این حال بسیار از آن متفاوت است. در خواب هیپنوز ، معمول هم خواب است و هم بیدار ، هم بطور مستقل فکر میکند و هم تحت تاثیر تلقینات عامل قرار دارد. حال آنکه در خواب معمولی چنین نیست. اما بدانید که برخی از سوژهها که به راحتی بیدار نمیشوند، احتمال دارد خوابشان عمیق شده و از مرحله خواب مصنوعی به خواب طبیعی وارد شدهاند و لذا از بیدار نشدن سوژه نگران نباشید.
چگونه به خواب مصنوعی برویم؟
شروع خواب مصنوعی
مکانی ساکت و دنج پیدا کنید ، آرام روی صندلی ای راحت بنشینید و یا در جایی نرم دراز بکشید (گذاشتن موسیقی ای آرام یا صدای طبیعت می تواند کیفیت کار را بهتر کند). سپس چشمها را بسته و از 10 تا 1 به صورت معکوس بشمارید به طوریکه شماره ها یک در میان با دم و بازدم تنظیم شوند ، مثلا با شماره 10 ،نفسی عمیق بکشید و 15 ثانیه نگهدارید سپس با شماره 9 بیرون دهید و همینطور الی آخر. . . در ضمن تصور کنید لحظه به لحظه و با هر شماره بدن شما سنگینتر می شود.
رها سازی پاها
ابتدا پای راست خود را از انگشتانش تا کمر(یا تا زانو)در ذهن مجسم کنید . آن را احساس کنید و در ذهن خود تصور کنید که تمام اجزای آن مثل خمیر شل ، گرم و سنگین شود ؛ سنگین سنگین ،این کلمه را 5 بار تکرار کنید ؛ وارد جزئیات شوید و سعی کنید به ترتیب عمل کنید یعنی به خود القا کنید که پای راستتان تا کمر از نوک انگشتان ، پاشنه پا ، کف پا، ساق پا، ران و… همه و همه شل ، سنگین و گرم شده اند بعد همینطور پای چپ(برای اینکار می توانید در ذهن خود 5 بار به پاهایتان دستور بدهید که آرام سنگین و گرم شو و بگویید لحظه به لحظه پاهایم گرمتر و سنگینتر و شل تر می شوند . احساس سه کلمهً گرم ، سنگین و شل را مدام در ذهن خود تکرار کنید .)
رها سازی تنه
یک نفس نیمه عمیق و آرام بکشید و همه بدنتان را رها کنید.حالا عضلات شکم ، سینه ، سرسینه ها و پهلوها را رها کنید ؛ تصور کنید تمام قسمتهای بدنتان شل شده اند لذا این قسمتها را ، راحت ، آسوده ، شل ، سنگین و گرم شده باور کنید ، می توانید 5 بار ذهنی بگویید از کمر تا کتفم شل و سنگین شده و لحظه به لحظه گرمتر و شل تر و روانتر می شود .(به تصویر کشیدن اجزاء بدن در ذهن به صورت ماده ای مثل خمیر یا هر ماده ای که در حال وارفتن و روان شدن باشد بسیار کمکتان می کند)
رها سازی دستها
منظور ، قسمت مچ دست تا انگشتان می باشد ؛ پس ابتدا دست راست و سپس چپ خود را رها و شل کنید ،دقیقا مانند مراحل قبل ؛یعنی تصورکنید تمام اجزای دست مورد نظر شل و سنگین شده .بهتر است از نوک انگشتان شروع کنید و 5 بار به خود بگویید دست چپم شل و سنگین شده است ،آرام و رها .
رها سازی کتفها و بازوها
کتفها و بازوهایتان را شل ، سنگین و بدون هیچ انقباضی قرار دهید (همانطور که با اعضای قبلی رفتار کردید) ، می توانید تصور کنید همینطور که بازوهای شما سنگین، شل و گرم می شوند به تدریج مثل خمیری نرم ، روان به سوی پاهایتان در جریان است .
رها سازی سر
حال نوبت عضلات گردن ، فک ، چانه ، صورت ، لبها ، گونه ها ، پیشانی ، گوشها ، ماهیچه های زیر چشم و موها رسیده است .تصور کنید اختیار این قسمتها دست شما نیست و همه شان شل ، گرم ، سنگین و مایع شده اند ؛ رهایشان کنید و در ذهن ببینید صورتتان آرام و آسوده شل شده است .
چسباندن پلکها
اکنون تصور کنید پلکهایتان شدیداً به هم چسبیده اند ، یعنی تصور کنید آنها را با قویترین چسب دنیا به هم چسبانده اند و شما در ذهن خود مجسم کنید که نمی توانید چشمهایتانرا باز کنید آرام آرام عضلات صورت را شل کرده و رهایشان کنید .
پاکسازی آلودگیها
در این مرحله در ذهن و خیال خود تصور کنید هوایی زلال و شفاف (ترجیحا قابل رویت) به درون ریه هایتان می فرستید به طوریکه این هوا علاوه بر ریه ها ، به تمام سلولها و اتمهای اجزای دیگربدن نیز وارد شده و همه عضلات داخلی و ماهیچه ها و مغزتان را پاک پاک پاک ، صاف و زلال و شفاف می کند و به همین دلیل هوای وارد شده سیاه رنگ می شود ؛ پس در بازدم ، آن رنگ سیاه که در واقع بیماریها ، نقطه ضعفها ، ناراحتی ها و مشکلاتتان است بیرون می رود . این تنفس شامل دم پاک و بازدم سیاه رنگ را مرتب تکرار کنید و تصور کنید که با بیرون رفتن تنشها و بیماریها به صورت دود سیاه ، لحظه به لحظه شادابتر و سرحالتر می شوید و رفته رفته رنگ سِاه بازدمها نیز کمتر می شود تا آنجا که هم دم و هم بازدمتان زلال و شفاف و پاک می شوند و در واقع تمام سلولهای بدنتان را پاک و تمیز و جوانتر شده می بینید .
افزایش کیفیت آرامش
تصور کنید کنار دریا در ساحلی بسیار زیبا یا کنار رودخانه ای جنگلی یا در باغی سرسبز و آرام یا روی تشکی نرم و لطیف یا قایقی راحت در وسط اقیانوسی آرام زیر گرمای مطلوب خورشید ونسیم خنک پرطراوتی(و خلاصه هر مکان و فضای آرامشبخشی که بودن در آنجا را دوست دارید )دراز کشیده اید ؛ احساس کنید که نسیم دریا یا صدای آب شما را آرام و آرامتر می کند ، خورشید به صورت حرارتی مطبوع بر شما می تابد و بدنتان را نوازش و گرم می کند .
حالا در ذهن بگویید لحظه به لحظه آرامتر می شوم ، دستهایم ، پاهایم ،کمرم ،سینه ام ،شکمم ،عضلات صورتم همه سنگین و سنگین تر می شوند .دست چپم ، سنگین شده سنگین سنگین ، دست راستم شل و آرام شده سنگین سنگین ، گرم گرم ؛ هر نفسی که می کشم مشکلات ، تنشها ،بیماریها و انقباضها از بدنم حذف میشود و من آرام و راحتم ، پاهایم ، سینه ام و سرم سنگین و گرمند ، من راحتم من آرامم . در اوج نشاط وآرامش ، آسوده و راحت ، رها و آزاد و شاد و امیدوار .(دقت کنید که تکرار این کلمات و تصور کردن دوباره اجزای بدن به صورتی آرام در افزایش کیفت آرامش شما بسیار مهم است).
تلقین خواسته ها
این مرحله ، مرحله تلقین دقیقتر آمال است ؛ هر چه می خواهید و هر آرزوئی که دارید به صورت جمله ای کوتاه در ذهن خود بیان کنید مثلا بگوئید من هر لحظه به لحظه و روز به روز از هر لحاظ بهتر می شوم یا من در درسها یا کارم موفق هستم ،یا من ثروتمندم ،یا من سالمم . حتما این جملات را به زبان حال (نه اینکه از این به بعد می خواهم باشم)و با ساختاری مثبت بیان کنید (ا زکلمات منفی و کلمه نه خودداری کنید) .
جملات را چندین بار تکرار کنید و تصور کنید که به هدف خود رسیده اید .دوستان را ببینید که برایتان شادمانی می کنند ، صداها را بشنوید که به شما تبریک می گویند ، افراد و دوستان شما را در بغل کرده می بوسند و موفقیتتان را تبریک میگویند ، احساس بسیار بسیار خوبی دارید .خوش به حالتان.
بیدار شدن از خواب مصنوعی
آرام آرام از 1 تا 10 بشمارید ، با هر شماره تنفس را تندتر کنید کوتاه و سریع ، و به خود بگویید وقتی به 10 رسیدم چشمهایم را باز می کنم ، شاداب و سر حالم ، کاملا با نشاط و سرحال ، خوشحال و پر انرژی . انگشتان پای راست را تکان بدهید ، آنگاه انگشتان پای چپ ،ساق پای راست و ساق پای چپ ؛رانها را به حرکت درآورید ؛ پاها را بالا بیاورید ؛ دستهایتان را تکان دهید ؛ گردنتان و عضلات صورت را منقبض کنید ،
تکان بخورید ، شاد و سر حال چشمها را باز کنید و بعد از 30 ثانیه بنشینید با این عمل شما امواج آلفا مغز خود را فعال می کنید .( تذکر مهم اینکه در مرحله 11 حتما با تلقین معکوس ، حالت سنگینی و کرختی بدنتان را حذف کنید مثلا بگویید پای چپم سبک شده ، دمایش عالیست و راحتم ، همچنین حتما تلقین کنید من بعد از بیداری شاد و سرحال و پر انرژی می شوم ، تمام اعضای بدنم در حالت عادی راحتتر و پر انرژی اند.)
گرد آوری شده ی مجله ی اینترنتی بی کلک